Η Αγγελική Λανάρα γεννήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 1999 και είναι θεατρολόγος, δραματουργός και χορογράφος. Απόφοιτη του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ, συνεχίζει τις μεταπτυχιακές της σπουδές στο «Ελληνικό και Παγκόσμιο Θέατρο: Δραματουργία, Παράσταση, Εκπαίδευση», ενώ παράλληλα φοιτά στην επαγγελματική σχολή χορού του Ωδείου Αθηνών. Έχει ξεχωρίσει για τη δουλειά της στον σύγχρονο χορό και τον αυτοσχεδιασμό, με αναφορές στη μέθοδο της Μάρθα Γκράχαμ και στο χοροθέατρο με βάση το αρχαίο δράμα.
Με πλούσια εμπειρία στη διδασκαλία παιδιών σε σχολεία και καλλιτεχνικά προγράμματα, αλλά και με ενεργή συμμετοχή σε θεατρικές και μουσικές παραστάσεις, η Αγγελική Λανάρα υπηρετεί με πάθος την τέχνη. Στόχος της είναι να ενώσει το σώμα και τον λόγο σε μια δυναμική αρμονία, βλέποντας τον άνθρωπο ως «ορχήστρα» με άπειρες εκφραστικές δυνατότητες.
1. Αγγελική, ας ξεκινήσουμε από την αρχή. Πώς ήταν τα παιδικά σου χρόνια; Υπήρχαν από τότε σημάδια ότι θα στραφείς στο θέατρο και τον χορό;
Τα παιδικά μου χρόνια υπήρξαν ιδιαίτερα όμορφα και δημιουργικά. Με θυμάμαι πάντα που συμμετείχα σε ομάδες χορού, μουσικής και θεάτρου, γεγονός που καλλιέργησε μέσα μου την αγάπη για την τέχνη.
Ήδη από μικρή ηλικία γνώριζα ότι επιθυμούσα να ασχοληθώ επαγγελματικά με τον καλλιτεχνικό χώρο. Κάθε φορά που βρισκόμουν επί σκηνής και ολοκληρωνόταν μια παράσταση, ένιωθα βαθιά μέσα μου τη βεβαιότητα πως αυτό είναι ό,τι πραγματικά θέλω να κάνω στη ζωή μου — ένα συναίσθημα που με συνοδεύει μέχρι σήμερα.
2. Θυμάσαι ποια ήταν η πρώτη σου επαφή με τη σκηνή και τι συναισθήματα σου άφησε;
Η πρώτη μου επαφή με τη σκηνή πραγματοποιήθηκε σε ηλικία τεσσάρων ετών, όταν συμμετείχα στην πρώτη μου παράσταση ρυθμικής γυμναστικής.
Ως παιδί ήμουν ιδιαίτερα ντροπαλή, ωστόσο κάθε φορά που ανέβαινα στη σκηνή μεταμορφωνόμουν. Παρά τη φυσική μου συστολή, δεν ένιωσα ποτέ αμηχανία ή φόβο απέναντι στο κοινό — ακόμη κι όταν βρισκόμουν εκτεθειμένη σε μεγάλο αριθμό θεατών.
Αντιθέτως, η σκηνή υπήρξε για μένα χώρος ελευθερίας και αυθεντικής έκφρασης.
3. Έχεις ασχοληθεί με μουσική, με το σαξόφωνο, αλλά και με χορό και θέατρο. Πώς συνδυάζονται για σένα όλες αυτές οι τέχνες;
Ο χορός ήταν πάντα για εμένα πυρήνας της καλλιτεχνικής ζωής μου.
Η μουσική είναι ένα μονοπάτι το οποίο ολοκληρώνει την καλλιτεχνική ζωή μου, όπως και το θέατρο.
4. Σπουδάζεις μεταπτυχιακά πάνω στη Δραματουργία και παράλληλα φοιτάς στη σχολή χορού του Ωδείου Αθηνών. Πόσο απαιτητικό είναι να ισορροπείς ανάμεσα σε δύο τόσο έντονες καλλιτεχνικές διαδρομές;
Πολύ απαιτητικό! Το πρόγραμμα μου είναι αρκετά δύσκολο.
Σκέψου: είμαι στη σχολή του Ωδείου από τις 8 το πρωί έως τις 5 το απόγευμα, και στη συνέχεια παρακολουθώ το μεταπτυχιακό μου πρόγραμμα από τις 6 έως τις 10 το βράδυ.
Είναι επιλογή μου και μου αρέσει πολύ η καθημερινότητά μου — είναι γεμάτη εκπλήξεις, γεμάτη τέχνη. Είμαι εκεί που πάντα ήθελα να ήμουν.
Πρέπει να έχεις ισορροπία, ώστε να ξέρεις ότι εκεί όπου βρίσκεσαι πρέπει να είσαι εκεί.
5. Διδάσκεις παιδιά σε σχολεία και εκπαιδευτικά προγράμματα. Τι είναι αυτό που σε συγκινεί περισσότερο όταν βλέπεις τα παιδιά να εκφράζονται μέσα από το χοροθέατρο;
Αυτό που με συγκινεί ιδιαίτερα στα παιδιά είναι ο τρόπος με τον οποίο μεταμορφώνονται μέσα από τη δημιουργική διαδικασία.
Κάθε παιδί εκφράζεται με έναν μοναδικό και αυθεντικό τρόπο, αποκαλύπτοντας πλευρές του εαυτού του που συχνά δεν εκδηλώνονται στην καθημερινότητά του.
Η φαντασία, η ειλικρίνεια των συναισθημάτων τους και η ικανότητά τους να δίνουν ζωή σε ό,τι ονειρεύονται αποτελούν για μένα πηγή έμπνευσης και βαθιάς συγκίνησης.
6. Ως θεατρολόγος έχεις συνεργαστεί και με την τηλεόραση, σε σειρές όπως το Κόκκινο Ποτάμι και το Μια νύχτα του Αυγούστου. Τι κρατάς από αυτή την εμπειρία;
Είμαι ιδιαίτερα συγκινημένη που είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ με τις συγκεκριμένες τηλεοπτικές σειρές, καθώς αποτέλεσαν για μένα πολύτιμη εμπειρία τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο.
Και οι δύο παραγωγές ξεχώριζαν για το υψηλό τους επίπεδο και για τους ανθρώπους που τις πλαισίωναν, οι οποίοι διέθεταν ξεχωριστό ήθος και καλλιτεχνική ευαισθησία.
Μέσα από αυτή τη συνεργασία είχα την τύχη να μάθω πολλά, ιδίως από τον κ. Μανουσάκη και την κ. Σγουρά, των οποίων η καθοδήγηση, η συνέπεια και η αγάπη για την τέχνη υπήρξαν για μένα πηγή έμπνευσης και επαγγελματικής εξέλιξης.
7. Έχεις συμμετάσχει και σε ραδιοφωνική εκπομπή στην ΕΡΤ. Σου αρέσει αυτό το διαφορετικό μέσο επικοινωνίας με το κοινό;
Πάρα πολύ!
Είναι ένα μέσο που σε τοποθετεί σε μια διαφορετική διάσταση από τον χορό και το θέατρο — ένα ηχητικό τοπίο το οποίο δημιουργεί στον ακροατή εικόνες και σκηνές στο μυαλό του.
8. Ο σύγχρονος χορός με στοιχεία Graham και χοροθέατρου φαίνεται να σε εκφράζει ιδιαίτερα. Τι σε γοητεύει σε αυτή τη μορφή έκφρασης;
Μέσα από την τέχνη της υποκριτικής και του χορού μπορεί κανείς να μεταφέρει στη σκηνή ή στην οθόνη καθημερινές κινήσεις και στιγμές της ζωής, εντάσσοντάς τες σε ένα πλαίσιο συγκεκριμένων, πειθαρχημένων εκφραστικών μοτίβων, όπως είναι η τεχνική της Μάρθα Γκράχαμ.
Η διαδικασία αυτή συνδυάζει τον ρεαλισμό της καθημερινότητας με τη συνειδητή τεχνική του ηθοποιού και του χορευτή, δημιουργώντας μια ισορροπία ανάμεσα στο αυθόρμητο και το μελετημένο.
9. Έχεις συμμετάσχει σε πλήθος σεμιναρίων, από τη δραματοθεραπεία μέχρι τη σχολική ψυχολογία. Πόσο σε έχουν επηρεάσει στη δουλειά σου;
Με έχουν βοηθήσει πολύ!
Όλα είναι θέμα ψυχολογίας και ειδικά στο κομμάτι της τέχνης.
Μπορείς να καταλάβεις πολλά από ένα μάθημα κινησιολογίας.
10. Με τη Φιλαρμονική του Δήμου Αγρινίου υπήρξες σαξοφωνίστρια. Τι ρόλο παίζει η μουσική στη ζωή και στη δημιουργία σου;
Είμαι ακόμη ενεργό μέλος της ορχήστρας της Φιλαρμονικής, η οποία υπήρξε για εμένα ένα πολύτιμο σχολείο ζωής και μουσικής παιδείας. Ξεκίνησα τη συμμετοχή μου όταν ήμουν στην Πέμπτη Δημοτικού, έχοντας έντονη επιθυμία να ενταχθώ στην ορχήστρα. Με αφοσίωση και συνέπεια, βρισκόμουν σχεδόν καθημερινά ακόμη και κατά τη διάρκεια των διακοπών για να μελετώ και να εξασκούμαι στα μουσικά κομμάτια. Έπειτα από έναν χρόνο εντάχθηκα αρχικά στη μπάντα, η οποία αριθμούσε περίπου διακόσια μέλη, και στη συνέχεια στην ορχήστρα, η οποία συμμετείχε σε εξωτερικές συναυλίες και πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Η εμπειρία αυτή δεν μου προσέφερε μόνο μουσική γνώση, αλλά με δίδαξε και ουσιαστικές αξίες, όπως πειθαρχία, ομαδικότητα και υπευθυνότητα, στοιχεία που με συνοδεύουν μέχρι σήμερα.
11. Στόχος σου, όπως λες, είναι να διδάσκεις φοιτητές και παιδιά ώστε το σώμα τους να λειτουργεί σαν «ορχήστρα». Μπορείς να μου το εξηγήσεις λίγο παραπάνω;
Όταν αναφέρω ότι «ο στόχος μου είναι το σώμα να λειτουργεί σαν ορχήστρα», εννοώ ότι κάθε μέρος του σώματος, όπως κάθε όργανο σε μια ορχήστρα, διαθέτει τη δική του λειτουργία, τον δικό του ρυθμό και τον δικό του ήχο. Το σώμα οφείλει να συνεργάζεται αρμονικά με τη φωνή και την έκφραση, ώστε να επιτυγχάνεται μια πλήρης και αληθινή επικοινωνία.
Πιστεύω πως ο χορευτής, όπως ακριβώς και ο μουσικός, πρέπει να μάθει να ακούει το σώμα του, να αναγνωρίζει την εσωτερική φωνή και να τη μετατρέπει σε εκφραστικό μέσο. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, το σώμα μεταμορφώνεται σε ένα ζωντανό, πολυφωνικό όργανο, ικανό να αποδώσει το βάθος και την αλήθεια κάθε καλλιτεχνικής πράξης.
12. Τι θεωρείς πιο σημαντικό για έναν εκπαιδευτή – καλλιτέχνη; Η τεχνική κατάρτιση ή η έμπνευση και η ψυχική σύνδεση με τους μαθητές;
Η έμπνευση και η τεχνική αποτελούν δύο αλληλένδετες έννοιες που συνυπάρχουν και αλληλοσυμπληρώνονται. Τόσο ως καλλιτέχνης όσο και ως εκπαιδευτής, θεωρώ πως η δημιουργικότητα δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τεχνική κατάρτιση, όπως και η τεχνική αποκτά ουσία μόνο όταν εμψυχώνεται από την έμπνευση.
Η ισορροπία ανάμεσα στα δύο στοιχεία είναι εκείνη που οδηγεί στην αυθεντική έκφραση και στη βαθύτερη κατανόηση της τέχνης.
13. Έχεις συμμετάσχει σε πολλές παραστάσεις, τόσο ως χορεύτρια όσο και ως θεατρολόγος. Ποια στιγμή ξεχωρίζεις μέχρι σήμερα;
Πιστεύω ότι η πρώτη παράσταση που πραγματοποίησα με τη δουλειά μου στο σχολείο, μαζί με τα παιδιά, υπήρξε μια εξαιρετική εμπειρία. Ήταν μια υπέροχη δημιουργία, που συνδύαζε τη φαντασία και την καλλιτεχνική έκφραση, αφήνοντας σε όλους μας βαθιά συγκίνηση.
14. Η εθελοντική σου δράση είναι πλούσια… Πόσο σε έχει διαμορφώσει αυτή η εμπειρία;
Με έχει βοηθήσει στο γεγονός ότι κάθε φορά μαθαίνεις νέα πράγματα.
15. Αν γυρνούσες πίσω στον εαυτό σου όταν ξεκινούσες τις σπουδές σου, τι θα του έλεγες σήμερα;
Πάρε μια βαθιά ανάσα. Όλα καλά θα πάνε!
16. Ποια είναι τα επόμενα δημιουργικά σου σχέδια; Υπάρχει κάποιο όνειρο που θες να πραγματοποιήσεις άμεσα;
Αυτή την περίοδο βρίσκομαι στη διαδικασία σκηνοθετικής γραφής δύο διαφορετικών έργων, τα οποία πρόκειται να παρουσιαστούν σύντομα. Παράλληλα, πραγματοποιώ πρόβες με τα παιδιά στο σχολείο, προετοιμάζοντας την παράσταση της «Φρικαντέλας» σε δική μου διασκευή.
17. Και τέλος, τι μήνυμα θα ήθελες να στείλεις σε νέους ανθρώπους που θέλουν να ακολουθήσουν τον δρόμο του θεάτρου και του χορού;
Να αγαπάς αυτό που κάνεις. Να έχεις πειθαρχία, υπομονή και επιμονή, και όλα καλά θα πάνε.
Ερωτήσεις για την παράσταση Ευμενίδες
18. Αγγελική, η διπλωματική σου εργασία βασίζεται στις Ευμενίδες του Αισχύλου. Γιατί διάλεξες αυτό το συγκεκριμένο έργο;
Ήθελα να ανεβάσω αυτό το έργο ήδη από το προπτυχιακό μου, καθώς περιείχε έντονη σωματική ένταση, ιδιαίτερα στις σκηνές με τις Ερινύες. Παράλληλα, επιδίωξα να συσχετίσω αυτή την ένταση με ψυχολογικές έννοιες, ώστε η σωματική έκφραση να υπηρετεί την εσωτερική ψυχολογική κατάσταση των χαρακτήρων και να ενισχύει την κατανόηση της δράσης από το κοινό.
19. Στο σκηνοθετικό σου σημείωμα μιλάς για το ερώτημα της δικαιοσύνης. Εσύ προσωπικά πού θεωρείς ότι κατοικεί η δικαιοσύνη;
Υπάρχει; Αυτό είναι το ερώτημα, ίσως!
20. Διάλεξες να εστιάσεις στον Ορέστη χωρίς την τελική κάθαρση… Τι θέλησες να περάσεις στο κοινό;
Ότι οι Ερινύες εξακολουθούν να υπάρχουν στο μυαλό του Ορέστη — όπως συμβαίνει και στην καθημερινή ζωή.
21. Το έργο βασίζεται σε αυτοσχεδιασμό… Πόσο δύσκολο ήταν να βρεις την ισορροπία;
Η εμπειρία αυτή υπήρξε ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα και δημιουργική. Όταν ξεκινάς ένα έργο, στηρίζεσαι στην προσωπική σου καλλιτεχνική φωνή, ταυτόχρονα όμως βασίζεσαι στο κείμενο, το οποίο λειτουργεί ως θεμέλιο για την ανάπτυξη και την ερμηνεία.
Η ισορροπία ανάμεσα στην προσωπική έκφραση και την πιστότητα στο έργο δημιουργεί μια μοναδική καλλιτεχνική διαδικασία, γεμάτη έμπνευση και δημιουργικότητα.
22. Η κινησιολογία και το χοροθέατρο έχουν κεντρική θέση. Πώς «μιλάει» το σώμα;
Το σώμα, σε συνδυασμό με την αναπνοή, αποτελούν δύο βασικά και αναπόσπαστα στοιχεία της υποκριτικής διαδικασίας.
Η ρυθμική επαφή με το κείμενο —τη μετάφραση του Δημήτρη Δημητριάδη— συνδυάζεται με τη σωματική έκφραση, δημιουργώντας ένα ολοκληρωμένο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα.
23. Συνεργάστηκες με την Κατερίνα Καμπανέλλη για τις μάσκες. Τι ρόλο έπαιξαν;
Οι μάσκες αποτέλεσαν το κεντρικό στοιχείο των Ερινύων.
Προσέφεραν ένταση, συμβολικό βάθος και ενίσχυσαν την εκφραστικότητα και τον ρυθμό της παράστασης.
24. Πώς είναι να φοράς τόσα «καπέλα» ταυτόχρονα;
Πολύ δύσκολο. Έπρεπε να είσαι σε όλα alert.
25. Ήταν υπέροχα! Πώς ήταν η συνεργασία με τα παιδιά και τους χορευτές;
Ήταν υπέροχα! Χάρηκα πάρα πολύ που είχα την ευκαιρία και συνεργάστηκα με αυτά τα παιδιά. Οι ηθοποιοί είναι φίλοι μου και συνεργάτες. Και οι χορεύτριες είμαστε φίλοι και συμφοιτήτριες στο Ωδείο, στο τρίτο έτος σπουδών. Πολύ ταλαντούχα παιδιά!
26. Οι Ερινύες δεν μεταμορφώνονται σε Ευμενίδες. Πιστεύεις ότι η κοινωνία κουβαλά «Ερινύες»;
Φυσικά!!
27. Αν κάποιος δει την παράσταση χωρίς να ξέρει Αισχύλο, τι θα ήθελες να πάρει;
Ότι ο Ορέστης φέρει ένα βαρύ ψυχολογικό φορτίο και ότι οι Ερινύες υπάρχουν συνεχώς στο μυαλό του ως εμμονικές σκέψεις.
Η παράσταση αποδίδει τη διαρκή εσωτερική σύγκρουση ανάμεσα σε ενοχή και δικαιοσύνη.
28. Τι σημαίνει για σένα η διπλωματική σου αυτή παράσταση;
Αυτή ήταν η πρώτη μου παρουσίαση και είχε ως σκοπό να μεταφέρει στο κοινό την καλλιτεχνική μου έμπνευση και το δημιουργικό μου όραμα.
Ήταν μια πολύτιμη εμπειρία που με βοήθησε να επικοινωνήσω τη δική μου προσέγγιση σχετικά με τη σωματική έκφραση, τη φωνή, τον ρυθμό και την ψυχολογική εμβάθυνση των χαρακτήρων.
Αγγελική, η πορεία σου δείχνει πως όταν κάποιος αγαπά πραγματικά την τέχνη, μπορεί να τη ζήσει σε όλες της τις μορφές: θέατρο, χορό, μουσική, εκπαίδευση. Σε ευχαριστώ θερμά για αυτή τη συζήτηση και εύχομαι οι επόμενες δημιουργίες σου να εμπνεύσουν ακόμη περισσότερους νέους να βρουν τη δική τους καλλιτεχνική φωνή.
